Những sai lầm thường gặp khi tự dùng thuốc, lạm dụng thuốc rất dễ gây nên những hậu quả khó lường. Trên thị trường dược phẩm hiện nay, tình trạng tự mua thuốc về dùng lại rất phổ biển, cả thuốc không cần toa lẫn thuốc cần phải có toa. Sau đây là một số quan niệm sai lầm thường gặp.
Dùng càng nhiều thuốc càng mau hết bệnh?
Khi không chẩn đoán xác định được bệnh, người ta thường có khuynh hướng trị bao vây, nghĩa là dùng thật nhiều chủng loại thuốc để trị triệu chứng bệnh.
Việc phối hợp quả nhiều thuốc trong một lần uống hoặc trong một ngày uống có thể gây ra các tương tác thuốc làm triệt tiêu hiệu năng trị bệnh hoặc đối kháng nhau làm tăng triệu chứng bệnh.
Thí dụ, một người vừa nhức răng vữa đau lưng, đau khớp uống cùng lúc Aspirin (trị nhức răng), uống Piroxicam (trị đau lưng) uống Dexamethasone (trị đau khớp) rất dễ bị xuất huyết dạ dày. Đó chinh là tác dụng phụ của thuốc làm hại cơ thể.
Uống thuốc bắc không có tác dụng phụ?
Thuốc bắc hay thuốc nam thường sử dụng nguồn dược liệu mà số lớn dược liệu ấy được ly trích theo kỹ thuật Tây y để chế thành tân dược. Như độc chất Aconitin được chiết xuất từ cây phụ tử (Aconit) hay độc chất Strychnin được lấy từ cây mã tiền…
Một tình trạng phổ biến hiện nay là có khá nhiều người tin vào lời hướng dẫn của bạn bè mua các loại thuốc Hongkong, Trung Quốc bán ở Chợ Lớn về dùng. Thuốc hay dở thế nào chưa thẩm định dược mà điều đầu tiên là không đọc được chữ viết (tiếng Trung Quốc) trên bao bì nên không hiểu thuốc gì, thận trọng khi dùng thuốc ra sao?,.. Vì thế, không thể dùng thuốc dù thuốc bắc hay thuốc tây mà không có hướng dẫn chỉ định cụ thể của thầy thuốc được. Đã có rất nhiều trường hợp xảy ra ngộ độc thuốc nam, thuốc bắc gây tử vong cho người dùng.
Uống thuốc theo quảng cáo sẽ tốt?
Quảng cáo trên tivi chi giới thiệu ngắn gọn và làm nổi bật ưu điểm trị bệnh của thuốc mà không biết được những tác dụng phụ hãy thận trọng khi dùng thuốc dù là thuốc dùng không cần toa.
Tốt nhất trước khi dùng muốn thuốc thường hay quảng cáo trên tivi, nên tham khảo ý kiến thầy thuốc vì có thể có những bất ngờ không lường trước được.
Một thuốc trị mọi triệu chứng cảm thông thường chứa các chất paracetamol, phenylpro nolamine, chlorpheniramine tưởng rằng ai uống cũng được, thật ra cần thận trọng nếu dùng kéo dài với người bị bệnh nặng ở gan, thận (paracetamol), làm tim đập nhanh, co bóp mạnh, kích thích thần kinh nhất là vđl người cao tuổi (phenylpropanolamine), hoặc gây buồn ngủ., không dùng cho người cao huyết áp, nhân áp cao, cẩn thận với người già, phụ nữ có thai hoặc cho con bú (chlorpheniramine).
Thuốc bổ nếu uống thừa không có hại?
Thuốc là chuyện mà ai cũng có thể nói rằng: “Biết rồi khổ lắm nói mãi”, thế nhưng nếu lạm dụng vẫn bị hại như thưởng.
Khi lượng sinh tố thừa thải trong cơ thể, nó sẽ bị thải ra ngoài theo nước tiểu. Một số sinh tố khác quá liều sẽ gây hại.
Cần phải uống kháng sinh thường xuyên?
Kháng sinh là thuốc chỉ được dùng trong các bệnh nhiễm trùng. Vì các bệnh nhiễm trùng thường khiến cơ thể bị viêm – nóng – đỏ – đau nên mỗi khi có viêm nóng đỏ đau, người ta lại dùng kháng sinh. Từ đỏ một số người coi kháng sinh như là thần dược trị bách bệnh, đâu biết rằng việc lợi dụng kháng sinh làm cho vi khuẩn “nhờn” thuốc khiến y học phải thường xuyên cho ra đời những loại kháng sinh mới để trị vi trùng cũ.
Muốn mau hết ho uống thuốc giảm ho?
Có nhiều nguyên nhân gây ra chứng ho. Điều trị nguyên nhân gây bệnh là chính kèm theo các loại thuốc giảm ho thích hợp. Thuốc ho mạnh thường chứa hàm lượng cao các dẫn xuất của ma túy có thể gây suy hô hấp, gây nguy hiểm cho người già, em bé, phụ nữ, mang thai, cho con bú hoặc người bị hen suyễn, khó thở.
Uống thuốc thường xuyên?
Thuốc chỉ đóng vai trò trị bệnh khi mắc bệnh, phòng bệnh chứ không hẳn sức khỏe con người tùy thuộc vào thuốc men.
Tinh thần lạc quan phấn khởi, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bên cạnh việc hạn chế các nguy cơ gây hại cho cơ thể như rượu, thuốc lá, trác táng, trụy lạc thì sức khỏe được duy trì.
Không nên tập thói quen thường xuyên uống thuốc, khi có bệnh cần đến thuốc thì thuốc sẽ kém hiệu quả.
Chỉ cần biết chỉ định điều trị và liều lượng dùng?
– Đúng như chưa đủ! Đúng vì phải biết rõ công dụng trị bệnh của thuốc cùng với liều thuốc hiệu quả trên bệnh nhân (tùy thuộc tuổi tác và cân nặng) để dùng đúng thuốc đúng liều.
Chưa đủ vì thuốc luôn luôn cỏ tác dụng chính, trị bệnh lẫn tác dụng phụ gây hại. Do đó khi dùng thuốc cần chú ý đến: tác dụng phụ như một số kháng sinh gây tiêu chảy, ù tai, suy thận, thuốc kháng viêm giảm đau không steroid gây viêm loét dạ dày….
Thận trọng khi dùng thuốc cho một số cơ địa đặc biệt như phụ nữ mang thai hay cho con bú vì tốt cho mẹ nhưng lại hại cho con, người già, em bé, hoặc cao huyết áp, suy gan, suy thận…. Chống chỉ định: Tức thuốc không được dùng cho một số bệnh nhân như cỏ tiền căn cao huyết áp, loét dạ dày…
Vì vậy, cần phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Tuy nhiên trên thực tế người dân mua thuốc lẻ tự chữa bệnh thông thường rất nhiều (tức không có toa hướng dẫn các điều trên) nên thường không biết. Do đó nên mượn toa hướng dẫn xem hoặc hỏi kỹ người bán thuốc để khỏi trị hết bệnh này lại vướng vào bệnh khác.
Xem thêm
Tủ thuốc gia đình và những điều cần lưu ý
Cơ thể cần lượng vitamin cần thiết bao nhiêu
